15 juni 2017

Kinderen spiegelen ons gedrag


Iedereen doet het – bewust of onbewust – deel je kennis en gedrag. Je geeft en je ontvangt. Naast kennis, deel je zo veel meer. Je deelt bijvoorbeeld ook vaardigheden. Hoe leer je en welke leerstrategieën gebruik je? Hoe ga je met elkaar om? Hoe communiceer je op een respectvolle manier? Ik denk dat je door voorbeeldgedrag, want kinderen zien je dat doen, vaak onbewust gedrag aan kinderen meegeeft.

Ik geloof dat kinderen het gedrag van volwassenen in hun omgeving spiegelen. Als je je stoort aan bepaald gedrag van kinderen, denk dan eens wie heeft dat kind dat gedrag voorgedaan? Misschien komt het onbewust wel door mijn eigen gedrag? 

Soms is het goed je bewust te zijn van het feit, dat je kinderen bepaald gedrag juist niet wilt aanleren. We weten allemaal hoe snel kinderen woorden kopiëren, vooral vieze woorden. Gek eigenlijk. Zou dat met gedrag anders zijn? Want het gedrag dat wij voorleven, nemen kinderen over. 

Zo maar een greep uit het enorme aanbod wat we bewust of onbewust overdragen en daardoor delen met kinderen. Het lijkt me goed dat we ons bewust zijn dat kinderen ons heel veel kunnen leren wat we onbewust delen. Ze spiegelen het ons. Sta je open voor die feedback van kinderen?

Een kind als lachspiegel of ben ik die lachspiegel? Een lachspiegel geeft een andere werkelijkheid dan we zelf verwachten. Voor mij een signaal om me af te vragen wat er tussen mij en die ander aan de hand is. Natuurlijk kunnen we kinderen helpen gedrag te corrigeren, dat is wat opvoeden ook is. Het begint met het juiste gedrag voor te leven. Maar heb je het lef om je ook door kinderen te laten corrigeren als je zelf vervelend gedrag verspreidt? Gewoon omdat je bijvoorbeeld zelf niet lekker in je vel zit? Iedereen heeft begrip voor een periode van narigheid, die iemand doormaakt. Maar aan alle begrip zitten grenzen, zo werkt dat ook bij kinderen.

 Ik las op een inspiratiewand: Geluk is a-wiskundig: Geluk vermenigvuldigt door het te delen. Ik wens dat we geluk delen, omdat we dat geluk voelen. Als je die positiviteit deelt, vermenigvuldigt zich dat in de kinderen onderling en krijg jij die glimlach terug, wat bij jou ook weer geluk creëert. Mooi toch?

Geurt Morren
voorzitter CvB
 

4 april 2017

HOU VAN MIJ. Van hoeveel kinderen kun je houden?

Op 18 mei staat tijdens Verus 2017 het thema 'Van hoeveel kinderen kun je houden?' centraal.

Ongeveer 25 jaar geleden stelde ik deze vraag ook aan Stijntje Meier. We zaten samen aan een bak koffie. Ik was meester en mijn vrouw verwachtte ons tweede kindje. En tegen Stijntje zei ik: 'Stijntje, kan ik van ons volgende kindje wel net zo veel houden als van ons eerste kindje?' Stijntje sprak de magische woorden: 'Geurt, maak je niet druk. Zodra je dat nieuwe kindje in je armen neemt, opent er gewoon een extra luikje met liefde in je hart.'

En zo is het precies.

Met kinderen in de klas is het niet veel anders. Natuurlijk houdt elke juf of meester van haar of zijn eigen kinderen het meest. Maar met elke nieuwe groep kinderen bouw je een band op en dat begint met liefhebben. Je bent gek op die kinderen en wilt ze helpen hun kansen te benutten, zodat ze mogen uitgroeien tot gelukkige burgers.
En in elk hart van elke meester of juf openen zich dan nieuwe luikjes waar liefde voor kinderen uitkomt. Ik wens alle meester en juffen heel veel luikjes toe.

Weet je wat zo gek is? Ik besef me nu pas dat ik - als meester - me deze vraag 'van hoeveel kinderen kun je houden?' nooit gesteld heb. Het is gewoon logisch voor me dat ik van elk kind houd, anders was ik denk ik nooit meester geworden en werkte ik niet al zo lang met plezier in het onderwijs.


Ik stel voor dat we het liedje 'Ik heb een tuintje in mijn hart' veranderen in 'Ik heb een luikje in mijn hart' voor alle kinderen en dat allemaal door een 'bak koffie van 25 jaar oud' met Stijntje.

Geurt Morren
voorzitter college van bestuur

24 maart 2017

Geluk is kwetsbaar, geluk is kostbaar!


We kijken terug op een inspirerende studiedag, waarbij we stil stonden bij het geluk van onze medewerkers. Want ik geloof dat als leerkrachten goed in hun vel zitten, dit afstraalt op de kinderen. We stonden stil bij het ‘Why?’ Waarom ben je werkzaam bij een onderwijsorganisatie? Waar haal jij je voldoening, jouw geluk vandaan, zowel binnen als buiten je werk? Wat is er voor nodig dat jij het liefst iedere dag stralend in je werk staat? Zodat je tot een zegen voor kinderen mag zijn. Dat je iets mag uitstralen van jouw geluk, wat jou bezielt naar kinderen toe. Daar gaat het om!

Er lijkt de laatste tijd meer aandacht te komen voor geluk. Maandag 20 maart was de international day of happiness. Dinsdag 21 maart stond in ADF een artikel over een onderzoek naar geluk in Nederland. Dit onderzoek laat zien dat 80% van de Nederlanders zich gelukkig voelen. Dat geluk vooral ontstaat iets goeds doen voor anderen, een momentje voor jezelf en voldoening halen uit je werk. In de afgelopen periode hebben onderzoek laten doen naar de tevredenheid onder medewerkers, kinderen en ouders. Op alle drie terreinen scoren we als VCO hoger dan de benchmark. We mogen dus ook zeggen, dat ondanks dat er natuurlijk ook aandachtspunten zijn, we het met elkaar eigenlijk best goed doen. Een compliment voor al onze medewerkers.

Tijdens onze studiedag nam Mirjam Spitholt, docent Gelukskunde en geluksentertainer, ons mee door de dag en sprak over het thema: Jij maakt als leerkracht het verschil! Ieder mens lijkt twee innerlijke stemmen te hebben: Een Karel, die snel de problemen ziet en een Uil, die je kan helpen om meer relativerend naar situaties te kijken en kansen te zien. Een prachtig betoog dat mensen aanraakte.

De studiedag stond in teken van hardop dromen over vernieuwend onderwijs. Een verdiende dag voor onze medewerkers om met jezelf aan de slag te gaan, waar wordt jij gelukkig van? Kortom: ‘Een dag om te dromen, te zien, te leren en te doen!’ En dat is gelukt, blijkt uit de evaluatie.

Aan het einde mocht ik een lootje trekken. De winnaar krijgt een vrije dag doordat ik een dag zijn of haar werk ga doen. Goed voor die persoon om te genieten, goed voor mij om te ervaren wat iemand doet binnen onze organisatie. Want het onderwijs verandert continu en daar wil ik van op de hoogte blijven. Nooit gedacht dat ik medewerkers met zo’n lootje en zo’n studiedag zó gelukkig kon maken. Ik ben alle mensen die een aandeel in deze dag hebben gehad heel dankbaar. Het geluk wat deze dag van onze medewerkers afstraalde, maakt mij stil en diep van binnen intens gelukkig.

En dan kom je na zo’n topdag thuis en hoor je het nieuws. In Londen doet iemand precies het tegenovergestelde op een plek waar velen van ons ook gelopen hebben. Iemand zaait dood en verderf, paniek en angst. Verschrikkelijk als je de beelden ziet. Het raakt me diep.

Ongemerkt denk ik terug aan de woorden van Mirjam. Je kunt alleen geluk ervaren als je ook momenten kent waarop het geluk ontbreekt…

Gelukkig leven we in Oost-Nederland. We mogen in een veilige omgeving betekenisvol zijn in de levens van onze kinderen. Ik ben heel benieuwd naar de geluksmomentjes die ik het komende jaar van onze medewerkers mag horen en het effect daarvan op onze kinderen.

Geurt Morren
Voorzitter college van bestuur

15 februari 2017

"Hoe vaak hebben jullie een groep naar huis moeten sturen?"




Vanmorgen werd ik gebeld door BNR met betrekking tot het tekort aan invallers. Ik kreeg de vraag: 'Hoe vaak hebben jullie een groep naar huis moeten sturen?' Keurig antwoordde ik: '1 keer'. En met dat keurige antwoord deed ik onbewust alle leerkrachten van VCO en misschien wel alle leerkrachten in heel Nederland tekort. Dat is onbedoeld, maar niet goed.

En dan stopt het telefonisch interview. Je kunt het niet meer veranderen. Ligt niet aan BNR, mensen zijn uiterst vriendelijk en correct, maar aan mezelf. Ik had ad rem moeten reageren. Maar soms reageer je secundair beter dan primair. De vraag is niet hoe vaak klassen naar huis gestuurd worden, maar hoe vaak heeft een team het creatief opgelost dat er geen invaller was. Want kinderen naar huis sturen, dat doen we niet in het onderwijs. De meeste leerkrachten, IB-ers en directeuren zijn zo betrokken, dat zij hun vrije dag of ander werk aan de kant zetten om er voor de kinderen te zijn. Want wij gaan voor maximale ontwikkelkansen voor kinderen.

Na de uitzending belde ik meteen terug. Ik zou door mijn keurige antwoord BNR zo maar 'fake-nieuws' kunnen laten verspreiden. Ik kreeg meneer Middel aan de lijn. Samen spraken we even kort door over het verhaal van zojuist. Ik vond dat ik de mensen in het onderwijs geen recht had gedaan met mijn keurige antwoord. Als me gevraagd was hoe vaak er geen invaller beschikbaar was en de school het creatief heeft opgelost, zodat kinderen niet naar huis gestuurd hoefden te worden, had ik 65 keer geantwoord.

Hulde aan al die duo-collega's, directeuren en IB-ers die een klas opgevangen hebben, waardoor ander werk bleef liggen. Hulde aan collega's die de groep opvingen door allemaal een aantal extra kinderen in de groep te nemen. Hulde aan teams die samen de kinderen opvingen. Chapeau.

Misschien moet ik toch maar een cursus mediatraining volgen of mag ik net als iedereen leren?

11 januari 2017

Organiseer je eigen feedback


Ik zag op Tedtalk een presentatie van Bill Gates, Teachers need real feedback. Een mooi filmpje wat in acht minuten ook jou kan inspireren om je feedback zelf te organiseren, op een veilige manier die bij jou past.

Het onderwijs heeft naar mijn mening continu verbetering nodig. En de spil in het onderwijs is voor mij de leerkracht. Een leerkracht die goed in zijn vel zit, zich veilig en gewaardeerd voelt en zelf verantwoordelijkheid neemt voor goed onderwijs, passend bij de kinderen, reflecteert voortdurend. Maar zelfreflectie is niet voldoende. Het is daarnaast belangrijk dat je je eigen feedback organiseert. Maar hoeveel tijd nemen we nu eigenlijk om met anderen over veranderingen in het onderwijs te praten en onze actieve houding tot verbetering daarin?

Recent onderzoek heeft uitgewezen dat 98% van de leerkrachten weinig of geen bruikbare feedback krijgen. En ik vind dat alle leerkrachten feedback verdienen. De maatschappij verandert voortdurend. Als wij onze kinderen goed onderwijs willen geven, zullen wij ook mee moeten veranderen. Een continu proces van kleine stapjes waarbij we door ontwikkelen en daardoor ook ons onderwijs en onze kinderen verder ontwikkelen.

Iedereen heeft feedback nodig. Feedback helpt ons om te verbeteren. Sommige mensen gebruiken daarvoor een coach. Coaching wordt nog vaak geassocieerd met onvoldoende presteren van medewerkers. En dat is volgens mij nu juist het probleem. Je eigen coaching en feedback organiseren, doe je juist omdat je als professional vooruit wilt. En dat hoeft helemaal geen geld te kosten. Zelf nodig ik regelmatig andere bestuurders uit om te praten over onderwijs, besturen en het belang om te denken vanuit het kind. Je moet niet afwachten tot een ander vindt dat je een coach nodig hebt, organiseer het zelf. In je omgeving ken je allemaal collega’s waar je je vertrouwd bij voelt. Nodig eens een collega of een ouder uit en vraag hoe die jouw klas ziet als diegene binnenkomt. Doe iets met de adviezen. Vraag een ouder eens hoe jouw communicatie overkomt. Vraag de kinderen hoe ze jouw als meester of juf ervaren. Zet een camera of je telefoon achterin de klas en bekijk het filmpje later. Hoe kom jij over?

Het gaat zo snel over de euro’s en binnen dat financiële kader worden keuzes gemaakt hoe we de organisatie inrichten. Zoveel geld voor formatie betekent dat er een bepaald aantal leerkrachten kunnen werken en dat bepaald de klassengrootte. Het moet naar mijn mening andersom. Wat willen we bereiken? Wat is onze missie? Goed onderwijs voor alle kinderen, met elke school een eigen gezicht. Dat betekent iets voor de inzet van de begeleiding aan kinderen, leerkrachten en de organisatie van het onderwijs binnen de school.

Ik zie steeds meer scholen waar leerkrachten het lef hebben met elkaar filmpjes te bekijken van hun eigen functioneren. Een mooi voorbeeld hiervan is het team van de Ceder in Veenendaal. In elke bouw wordt tijdens de bouwvergadering een filmpje van één van de leerkrachten bekeken en voorzien van tips en tops. In een 20 minuten tijd krijgt een leerkracht feedback van zijn of haar collega’s. Dat kan omdat er een sfeer van veiligheid en vertrouwen in het team is. We zijn allemaal verschillend en dat is oké. Maar we kunnen elkaar versterken, want samen zie je meer dan alleen.

Een prachtopdracht voor alle schoolleiders om te werken aan die onderstroom: Creëer een dusdanige veilige sfeer in je team, dat je mag leren van en met elkaar. Fouten maken mag, maar wat is daarna de volgende stap die je neemt om je leerkrachtgedrag te veranderen. Gedrag dat zorgt voor een veilige sfeer voor kinderen, waarin ook zij mogen leren van hun fouten. Want van fouten maken, leer je het meest.
Geurt Morren